جزئیات مطلب

    وصیت را می توان از اعمال حقوقی رایگان و مجانی دانست چرا که عقود معوضی مانند اجاره و بیع نمی توانند موضوع وصیت قرار بگیرند وصیت می تواند تملیکی و یا عهدی باشد عقد وصیت ذاتا معلق به فوت موصی می باشد و در قالب عقود رضایی با ایجاب و قبول و به صورت مسامحی و بلاعوض است وصیت نیز مانند سایر عقود نیازمند شرایط اهلیت طرفین است و موصی له باید در تمام مراحل اهلیت  داشته باشد اهلیت برای موصی له هم در زمان انشاء عقد وصیت هم در زمان قبول وصیت و هم در زمان فوت موصی ضروری می باشد درخصوص موصی به نیز معلوم وعین بودن و موجود بودن عین و یا منافع و یا حتی قابلیت وجود، هم کفایت می کند موصی به باید مشروع و قابل انتقال باشد .

مهمترین عناوین این مقاله

• ارکان وصیت

• اقسام وصیت

• شرایط صحت وصیت

• اکراه در وصیت

• وصیت بر معدوم

• شرایط وصیت بر حمل

• نحوه محاسبه ثلث اموال

ارکان وصیت

• موصی

 وصیت کننده؛ شخصی که اموال خود را به طور رایگان به مالکیت شخص دیگری در می آورد فقط اشخاص حقیقی می توانند وصیت کنند واین موضوع در مورد اشخاص حقوقی بی معنی می باشد.

• موصی له

طرف عقدوصیت؛ شخصی که مال به طور مجانی به تملیک وی در می آید .

• موصی به

مالی به موجب عقد وصیت به مالکیت موصی له در می آید.موصی به ممکن است عین ،منافع و یا حتی حقوق مالی باشد ولی در هر حال باید معلوم و مشخص باشد .موصی به باید مالیت و مشروعیت داشته باشد.

اقسام وصیت

• وصیت تملیکی

برای انعقاد عقد وصیت تملیکی وجود دو اراده ایجاب و قبول شرط است ایجاب از جانب موصی و قبول از جانب موصی له صورت می پذیرد. دراصل تحقق عقد وصیت تملیکی با تراضی موصی و موصی له می باشد .
✅در وصیت تملیکی موصی ، به صورت مستقیم و بالمیاشره و معلق بر فوت خود در حقوق مالی تصرف می کند در اینجا منظور، موت فرضی یا واقعی است.
✅ وجود شرط عوض در وصیت تملیکی؛ هم شرط صحیح است و هم عقد را باطل نمی کند

قبول وصیت تملیکی

قبول موصی له تنها پس از فوت موصی معتبر خواهد بود اگر چنانچه قبل از فوت رد کرده باشد می تواند بعد ازفوت آن را قبول نماید و اگر قبل از فوت قبول کرده باشد قبول مجدد لازم نیست.

• وصیت عهدی

چنانچه موصی شخصی را مامورکند تا بعد ازفوت وی مدیون اورا ابراء کند وصیت عهدی است.
در وصیت عهدی تصرف، غیر مستقیم وبا واسطه است.

قابل رجوع بودن وصیت

از آنجا که وصیت بعد از فوت موصی قابل اعمال است بنابراین موصی تا زمان فوت می تواند از وصیت خود رجوع کندو تا قبل ازفوت موصی هیچ حقی برای موصی له ایجاد نمی شود.
✅ در صورتی که بعد از فوت موصی وصیت را قبول و موصی به را قبض کند دیگر به هیچ عنوان نمی تواند آن را رد کند.

شرایط صحت وصیت

• تراضی

در جایی که بین طرفین عقدی منعقد می شود حتما تراضی لازم است ولی درجایی که ایقاع است یعنی یک اراده لازم است نیاز به تراضی نمی باشد.

• اهلیت

از آنجا که قبولی وصیت بدون ایجاب یک ایقاع است و ایقاع عمل حقوقی است بنابراین قبول وصیت نیاز به داشتن اهلیت دارد.
✅ اهلیت موصی در وصیت تملیکی :از آنجا که وصیت تملیکی کاملا رایگان است و هیچ نفعی درآن وجود ندارد بنابراین نیازمند اهلیت است .
✅ اهلیت موصی دروصیت عهدی برای مجنون و صغیرغیرممیز ازآنجا که فاقد قصد می باشند باطل می باشد ولی درمورد صغیر ممیز و سفیه وصیت عهدی از آنجا که احتمال نفع و ضرر می باشد بنابراین غیر نافذ است .
✅ اهلیت موصی له هم در زمان انشاء عقد وصیت هم در زمان قبول وصیت و هم درزمان فوت موصی ضروری می باشد در اصل موصی له در همه حال باید اهلیت داشته باشد.
✅ اهلیت وصی : برخلاف وصیت تملیکی دروصیت عهدی اهلیت وصی صرفا در زمان فوت موصی ملاک عمل است

اشتباه در شخص موصی له

از آنجا که وصیت تملیکی یک عقد رایگان است ومی دانیم درعقود رایگان شخصیت طرف مقابل علت عمده عقد است بنابراین اشتباه در شخص موصی له باعث بطلان عقد می شود .

اکراه در وصیت

اگر کسی تحت اکراه مال خود را وصیت نماید این وصیت غیرنافذ است ونیاز به تنفیذ موصی دارد. اصولا اعمال اکراهی به غیر از چند مورد که باطل است، غیرنافذ می باشد .

وصیت بر معدوم

وصیت بر معدوم باطل است چرا که در وصیت تملیکی قبول طرف مقابل لازم می باشد .
وصیت بر معدوم به تبع موجود نیز در وصیت تملیکی باطل می باشد .
وصیت بر معدوم به تبع موجود در وصیت عهدی از آنجا ایقاع است نیازی به قبول کسی نیست صحیح می باشد .
برخلاف وقف بر معدوم به تبع موجود که صحیح می باشد. وصیت بر معدوم به تبع موجود باطل است

شرایط وصیت بر حمل   

• انعقادنطفه ،حین انشاء وصیت  

• حمل زنده متولد شود  

• نماینده قانونی حمل ،وصیت را قبول نماید

نحوه محاسبه ثلث اموال

هرشخصی این حق را دارد که اموال خودرا تا ثلث ترکه وصیت کند و تا ثلث نیازی به اجازه وراث ندارد. حال برای بدست آوردن ثلث اموال ابتدا کل دارایی متوفی را در حین فوت محاسبه می کنند و از آنها هزینه های کفن و دفن میت ( موصی)و دیون و واجبات مالی را کسر می نمایند اگر میزان وصیت مازاد بر ثلث ترکه باشد نیاز به اجازه وراث دارد.

پرسش از وکیل

1- آیا امکان انتقال اموال به فرزندان قبل از فوت به عنوان ارث وجود دارد ؟
از آنجا که عقد وصیت بعد از فوت موصی تحقق می یابد بنابراین انتقال قبل از فوت را نمی توان ارث محسوب کرد .
2- حکم وصیت مازاد بر ثلث اموال چیست ؟
موصی تا یک سوم از اموال خود را می تواند  به نفع اشخاص وصیت نماید ومازاد آن را باید با موافقت وراث باشد.
3-مواردی که می توان وصیت نامه را ابطال نمود؟
شخص متوفی محجور باشد یا اینکه وجود وصیت نامه معارض ویا وصیت نامه جعلی باشد و نهایتا موصی از وصیت رجوع نماید.
4-آیا موصی می تواند یکی از وراث را از ارث محروم نماید ؟
محرومیت از ارث در قانون وجود ندارد و کسی حق ندارد وراث خود را از ارث محروم نماید .
5- آیا شخص ورشکسته می تواند اموال خود را وصیت نماید؟
بله ابتدائا دیون پرداخت شده وسپس به وصیت عمل می شود و وصیت کردن شخص ورشکسته هیچ منافاتی با حقوق طلبکاران ندارد .

سخن پایانی

در این مقاله موضوع وصیت و شرایط حاکم بر آن به طور کامل و جامع توضیح داده شد در صورتی که در این موضوع مشکل حقوقی دارید می توانید از مشاوره تخصصی و تجربه وکلای گروه حقوق بشر در راستای رسیدن به حقوق خود بهره مند گردید .  

گروه وکلای حقوق بشر در راستای ارائه خدمات تخصصی در موضوعات حقوقی و کیفری از وکلای پایه یک دادگستری که دارای دانش و تخصص لازم  در موضوعات مختلف می باشد بهره می گیرد .
در موضوعات ذیل نیز می توانید از وکیل متخصص در موضوع خودتون مشاوره تخصصی دریافت نمائید
وکیل در موضوعات خانواده وکیل طلاق مهریه نفقه وکیل درفسخ نکاح وکیل جرایم علیه اطفال وکیل در ترک نفقه وکیل در مزاحمت بانوان وکیل فریب در ازدواج